تحلیل محتوای کتاب ریاضی پایه ششم بر اساس سواد ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش ریاضی،گروه آموزش ریاضی، دانشکده علوم پایه ، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران

2 استادیار گروه ریاضی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه کتاب درسی ریاضی پایه ششم به پرورش سواد ریاضی دانش‌آموزان از طریق ارائه مسائل با زمینه دنیای واقعی است. برای انجام این پژوهش از شیوه تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه آماری کتاب ریاضی پایه ششم می‌باشد. ابزار مورد استفاده، چک لیست‌ها و فرم‌های تحلیل محتوا است. برای تعیین روایی ابزار به کمک نظر 8 متخصص، از روش لاوشه استفاده گردید که برای چارچوب‌های فرآیند ریاضی و زمینه، مقدار 1 و برای چارچوب محتوا مقدار 75/0 به دست آمد. پایایی ابزار به کمک فرمول هولستی 94/0 تعیین گردیده است. نتایج حاکی از آن است که از میان تمام مسائل، تنها 35/21 درصد آن دارای زمینه دنیای واقعی است و از این میان، مسائل با زمینه اجتماعی (01/57%) و حیطه محتوایی کمیت (19/77%)، بیشترین تعداد و مسائل با زمینه علمی (89/7%) و حیطه محتوایی عدم قطعیت (53/10%) کمترین تعداد مسئله را دارا می‌باشند. همچنین فرآیندهای صورت‌بندی (84/36%) و تفسیر (79/15%) در مقایسه با فرآیند به‌کارگیری (23/91%) کاربرد بسیار کمتری در حل مسائل زمینه‌مدار دارند. علیرغم اهمیت سواد ریاضی و همچنین تاکید برنامه-ریزان درسی کشورمان بر این موضوع، نتایج به دست آمده نشان از کم‌توجهی کتاب‌های درسی به مسائل زمینه‌مدار دارد. همچنین عدم پراکندگی یکسان این مسائل و عدم توجه همسان به زمینه‌ها، محتوا و فرآیندهای ریاضی را می‌توان یکی از کاستی‌های این کتاب در نظر گرفت. یافته‌های این پژوهش می‌تواند به مولفان کتب درسی کمک نماید تا به بهبود کتب آموزشی و در پی آن افزایش سطح سواد ریاضی دانش‌آموزان بپردازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Content analysis of the sixth grade math textbook based on mathematical literacy

نویسندگان [English]

  • faezeh firouzshahi 1
  • Narges Yaftian 2
1 Master of Science in Mathematics Education, Department of Mathematics, Faculty of science, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Mathematics, Faculty of science, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the extent to which mathematics textbooks pay attention to fostering students' mathematical literacy by presenting real-world issues. Content analysis method has been used to conduct this research.The statistical population is the sixth grade math textbook. The tools used are check list and content analysis forms. To determine the validity of the instrument with the help of 8 experts, the Lavache method was used and the obtained values were acceptable. education specialists have been used and the reliability of the instrument has been determined 0.94 through Holsti formula. The results show that among all the problems, only 21.35% of them have real world context and among these, problems with social context (57.01%) and content scope of quantity (77.19%), the highest number and problems with scientific background (7.89%) and content area of uncertainty (10.53%) have the lowest number of problems. Also, the processes of formulation (36.84%) and interpretation (15.79%) are much less used in solving contextual problems compared to the process of application (91.23%). Despite the importance of mathematical literacy and the emphasis of our country's curriculum planners on this issue, the results show that textbooks pay little attention to contextual problems. Also, the lack of uniform distribution of these problems and the lack of uniform attention to the fields, content and mathematical processes can be considered as one of the shortcomings of this book. The findings of this study can help textbook authors to improve textbooks and subsequently increase students' math literacy levels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mathematical literacy
  • PISA study
  • Content analysis
  • Sixth grade math textbook
  • Contextual problems
دوره 6، شماره 9 - شماره پیاپی 9
سال ششم، شماره 9، بهار و تابستان 1399، 1-180
شهریور 1399
صفحه 87-108
  • تاریخ دریافت: 16 اردیبهشت 1399
  • تاریخ بازنگری: 07 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 22 آذر 1399