بررسی رابطه اشتیاق به مدرسه و فرهنگ مدرسه با بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان دختر متوسطه اول و دوم شهر دهدشت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

2 دانشیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان، ایران، بهبهان

3 کارشناس فناوری دانشگاه شیراز، ایران، شیراز

چکیده

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر اشتیاق به مدرسه و فرهنگ مدرسه بر بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان دختر متوسطه اول و دوم شهر دهدشت بود. تحقیق از نظر هدف، از نوع کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق، همه دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه اول به تعداد 1024 دانش‌آموز و متوسطه دوم به تعداد 918 دانش‌آموز مشغول به تحصیل در شهر دهدشت در سال تحصیلی 1400 بودند. نمونه آماری بر اساس جدول مورگان برای متوسطه اول 163 دانش‌آموز و متوسطه دوم 157 دانش‌آموز و کل حجم نمونه 320 دانش‌آموز به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه بهزیستی تحصیلی توسط تومینین و سوینی (2012)، پرسش‌نامه اشتیاق به مدرسه وانگ، ویلت و اکلس (2011) و پرسش‌نامه فرهنگ مدرسه الساندرو و ساد (1997) گردآوری شدند. روایی پرسش‌نامه‌ها از طریق روایی صوری و پایایی بر اساس آلفای کرونباخ تأیید شدند. یافته‌ها نشان داد ضریب همبستگی پیرسون کل دانش‌آموزان بین اشتیاق به مدرسه و فرهنگ مدرسه با بهزیستی مدرسه 74/0، بین اشتیاق به مدرسه و بهزیستی مدرسه 71/0 و فرهنگ مدرسه و بهزیستی تحصیلی 66/0 در سطح خطای 05/0 به دست آمد و فرضیه‌های تحقیق تأیید شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Passion for School and School Culture on The Academic Well-Being of First and Second High School Female Students in Dehdasht City.

نویسندگان [English]

  • najaf asgahrneghad 1
  • parisa masudian 2
  • allam musavyan zadeh 3
1 Master of Sociology, Islamic Azad University, Shushtar branch
2 Islamic Azad University of Behbahan, Iran, Behbahan
3 eduction
چکیده [English]

The purpose of this research was to investigate the effect of enthusiasm for school and the school culture on the academic well-being of the first and second high school female students in Dehdasht. In terms of purpose, the research was applied, and in terms of data collection, descriptive and correlational. The statistical population of the research was all 1024 female students of the first secondary level and 918 second secondary students studying in Dehdasht in the academic year of 2022-2023. Based on Morgan's table, the statistical sample of 163 students for the first secondary and 157 students for the second secondary and the total sample size of 320 students were selected by stratified random sampling. The data were collected using the academic well-being questionnaire by Tominin and Sweeney (2012), the enthusiasm for school questionnaire by Wang, Wilt and Eccles (2011) and the school culture questionnaire by Alessandro and Sade (1997). The validity of the questionnaires was confirmed through face and construct validity, and reliability based on Cronbach's alpha and factor loadings. The findings showed that the Pearson correlation coefficient of all students between passion for school and school culture with school well-being is 0.743, between passion for school and school well-being is 0.707 and school culture and academic well-being is 0.663 at the error level of 0.05, so the research hypotheses were confirmed. It is suggested that school administrators pay special attention to school culture and enthusiasm for school to improve students’ academic well-being.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Passion for School
  • School Culture
  • Students
  • Academic Well-Being
برهمن، مریم و موسیوند، محبوبه (1400)، رابطه شایستگی اجتماعی و آخرت نگری با بهزیستی مدرسه: نقش واسطه‌ای بلوغ عاطفی و اخلاقی نوجوانان در مدارس، روان‌شناسی تربیتی، دوره 17، شماره 59، بهار، 212-175.
بشر پور، سجاد؛ عیسی زادگان، علی؛ زاهد بابلان، عادل و احمدیان، لیلی (1392)، مقایسه خودپنداری تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری و عادی، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، دوره 5، شماره 2، پیاپی 65، پاییز و زمستان، 64-47.
بهاری، پروین؛ گل محمد نژاد بهرامی، غلامرضا و شیخ علیزاده، سیاوش (1400)، طراحی و ساخت پرسش‌نامه علاقه به مدرسه در بین دانش‌آموزان مقطع ابتدائی، نشریه علمی - پژوهشی آموزش و ارزشیابی، سال 14، شماره 55، پاییز، 111-85.
بهروز نژاد، فاطمه (1397)، نقش واسطه‌ای اشتیاق تحصیلی در رابطه میان فرهنگ مدرسه و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی.
پاکزاد، محمدامین؛ حلت آبادی فراهانی، محمدابراهیم؛ غفوری، سمیه و خسروی طناک، محمد (1401)، رشد اجتماعی دانش‌آموزان: نقش پیش‌بین هوش اخلاقی و فرهنگ مدرسه، مجله اخلاق زیستی، دوره 12، شماره 37، 11-1.
حسین مردی، علی‌اصغر؛ قربان شیرودی، شهره؛ زر بخش بحری، محمدرضا و تیز دست، طاهر (1400)، رابطه اشتیاق به تحصیل، اشتیاق به مدرسه و احساس تعلق به مدرسه با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر، جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش، دوره 14، شماره 2، پاییز و زمستان، 189-177.
خدا پناهی، فاطمه و تمنایی فر، محمدرضا (1401)، نقش میانجی‌گر شادکامی و خودکارآمدی تحصیلی در رابطه شفقت به خود و بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان، مجله علوم روان‌شناختی، دوره 21، شماره 118، 2089-2067.
خدائی، سعیده (1400)، تدوین مدل پیشرفت تحصیلی بر اساس خوش‌بینی تحصیلی، خودتنظیمی هیجانی خود راهبری با میانجی‌گری مسئولیت‌پذیری تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه دوازدهم نظری ناحیه 5 تبریز، دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه امینی تبریز، شهریورماه.
رستگار، احمد؛ صیف، محمدحسن و مالکی، راحله (1397)، مدل علی روابط سبک‌های مدیریت کلاس با بهزیستی تحصیلی باتوجه‌به نقش واسطه‌ای سرمایه‌های روان‌شناختی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شماره 18، پیاپی 5، فروردین، 38-25.
روحی، مهدیه؛ طهماسب زاده شیخ لار، داود و پروری، امین (1400)، نقش واسطه‌ای فرهنگ مدرسه بر روابط مؤلفه‌های مدرسه اثربخش با کیفیت درس‌پژوهی در بین معلمان دوره ابتدائی، فصلنامه درس‌پژوهی، سال 9، شماره 3، پاییز، 102-77.
زاهد، عادل؛ کریمی یوسفی، فایده و معینی کیا، مهدی (1394)، ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس اشتیاق به مدرسه، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، سال 2، شماره 2، زمستان، 70-55.
سرداری، باقر (1400)، اثربخشی آموزش خودتنظیمی هیجانی بر سطح همدلی و اشتیاق به مدرسه دانش‌آموزان مقطع ابتدائی با سلامت هیجانی - رفتاری، فصلنامه تعلیم‌وتربیت استثنایی، سال 21، شماره 2، پیاپی 162، خرداد و تیر، 98-87.
سهرابی، ظریفه؛ طاهرزاده قهفرخی، سجاد؛ حاتم پور، ابراهیم؛ میروقشلاق، فریق و محمدپور، مهدی (1400)، رابطه اضطراب کرونا و بهزیستی تحصیلی با میانجی‌گری امید تحصیلی در دانش‌آموزان، پژوهش در نظام‌های آموزشی، دوره 15، شماره 55، زمستان، 177-165.
صفایی موحد، سعید و بهادری، بهناز (1394)، بررسی تأثیر فرهنگ مدرسه و سرمایه فرهنگی خانواده بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، مدیریت برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، دوره 11، شماره 2، پیاپی 21، پاییز و زمستان، 158-127.
صفایی موحد، سعید و بهادری، بهناز (1397)، بررسی تأثیر فرهنگ مدرسه و سرمایه فرهنگی خانواده بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، دوره 11، شماره 2، پیاپی 21، پاییز و زمستان، 158-127.
عشور نژاد، فاطمه؛ کدیور، پروین و حجازی، الهه (1396)، رابطه عاملیت، برنامه‌ریزی و فرهنگ مدرسه با بهزیستی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان عادی و تیزهوش، فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، سال 12، شماره 47، پاییز، 107-79.
غلامی، محمدتقی؛ قلاوندی، حسن؛ اکبری سوره، پروا و امانی ساری بگلو، جواد (1392)، فرهنگ مدرسه و ازخودبیگانگی تحصیلی نقش واسط نیازهای روان‌شناختی اساسی، راهبرد فرهنگ، شماره 24، زمستان، 116-99.
کارشکی، حسین؛ آهنچیان، محمدرضا؛ ناصریان، حمید و افشاری زاده، احسان (1395)، ساخت و اعتباریابی مقیاس نیاز پژوهشی معلمان متوسطه شهر مشهد بر اساس نظریه خود تعیین گری، رویکردهای نوین آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، سال 11، شماره 2، پیاپی 24، پاییز و زمستان، 44-27.
کریمیان پور، غفار؛ کرمی، آزاد الله و احمدی، تهمینه (1395)، نقش وابستگی به تلفن همراه در پیش‌بینی خودپنداره تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان، فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش‌نامه تربیتی، سال 11، شماره 46، بهار، 66-51.
کیایی، سحر؛ عالی، آمنه و نیکخو، فاطمه (1401)، آیا محیط آموزش، بهزیستی روان‌شناختی کودکان پیش‌دبستانی را متأثر می‌سازد؟ تحلیل نقش انضباط، پژوهش‌نامه روان‌شناسی مثبت، سال 8، شماره 1، پیاپی 29، 40-19.
مرادی، فاطمه و توسلی، اسماعیل (1397)، بررسی تأثیر عشق به مدرسه بر یادگیری دانش‌آموزان ابتدائی با استفاده از مدل وانگ و همکاران، فصلنامه پویش در آموزش و علوم تربیتی، دوره 7، شماره 8، بهار و تابستان، 91-66.
مرادی، مرتضی؛ سلیمانی خشاب، عباسعلی؛ شهاب زاده، صدیقه؛ صباغیان بغداد آبادی، حمید و دهقان‌زاده، محمدحسین (1395)، آزمون ساختار عاملی و سنجش همسانی درونی سنجه ایرانی پرسش‌نامه بهزیستی تحصیلی، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، دوره 7، شماره 26، زمستان، 148-123.
ملکیان، نرجس و پالی، سمیرا (1401)، رابطه جهت‌گیری هدف و خودپنداره تحصیلی با اشتیاق به مدرسه با نقش میانجی پایستگی تحصیلی دانش‌آموزان، فصلنامه مدیریت و چشم‌انداز آموزش، شماره 1، پیاپی 4، 71-53.
موسوی، فرانک (1400)، بازشناسی مؤلفه‌ها و ابعاد توسعه فرهنگی مدارس به‌منظور دستیابی به مدل مناسب، فصلنامه مطالعات مدیریت و رهبری در سازمان‌های آموزشی، سال 1، شماره 1، بهار، 55-45.
میرزایی فندخت، امید؛ درتاج، فریبرز؛ سعدی پور، اسماعیل، ابراهیمی قوام، صغری و دلاور، علی (1399)، نقش واسطه‌ای نیازهای اساسی روان‌شناختی در رابطه بین فرهنگ مدرسه و مشارکت تحصیلی دانش‌آموزان، فصلنامه سلامت روان کودک، دوره 7، شماره 1، بهار، 92-82.
ویس کرم علی، حسنعلی؛ خلیلی گشنیکانی، زهرا؛ عالی‌پور، کبری و علوی، زینب (1397)، نقش میانجی اشتیاق تحصیلی در پیش‌بینی بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس جو روانی - اجتماعی کلاس درس دانش‌آموزان، دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، سال 7، شماره 12، بهار و تابستان، 168-149.
یوسفی افراشته، مجید و دهقانی، زهره (1400)، رابطه بین بازخورد مدرسه با دل‌زدگی و بهزیستی تحصیلی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شماره 21، پیاپی 51، 511-502.
Alessandro, A. & Sadh, D (1997), The dimetions and measurment of school culture: Understanding school culture as the basis for school reform. International of Educational Research, 27, pp553-569.
Amalia, R., & Latifah, M (2019), Parental support, academic emotion, learning strategy, and academic achievement on first year student. Journal of Family Sciences, 4(1), 41-53.
Appleton, L (2020), Academic libraries and student engagement: A literature review. New Review of Academic Librarianship, 26(2-4), 189-213.
Awartani, M., Whitman, C.V. & Gordon, J (2008), Developing Instruments to Capture Young People's Perceptions of How Schoolas a Learning Environment Affects their Well-Being, European .Journal of Education, 43(1), 51-70.
Currie, C., Zanotti, C. & Morgan, A (2012), Social determinants of health and well-being among young people, Health behavior in school aged children (HBSC) study. World Health Organization, Regional Office for Europe, 252.
Deci, E. L & Ryan, R. M (2000), The what and why of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
Erdogdu, M. Y (2019), The Mediating Role of School Engagement in the Relationship between Attitude toward Learning and Academic Achievement. International Journal of Education and Literacy Studies, 7(2): 75-81.
Fang S, Ding D (2020), The efficacy of group-based acceptance and commitment therapy onpsychological capital and school engagement: A pilot study among Chinese adolescents. Journal ofScience, 16: 134-143.
Fraillon, J (2004), Measuring Student Well-Being in the Context of Australian schooling: Discussion PaperACER, Australian Council for Educational Research,. implications for grades, depression, delinquency, and substance use. Developmental Psychology, 47, 233–247.
Hirschi, T (2003), Commentary: Testing the general theory of crime, Journal of Research in Crime and Delinquency, vol 30, Issue 1.
Hoferichter, F., Hirvonen, R., & Kiuru, N (2021), The development of school well-being in secondary among Turkish Early Adolescents: A Three-Wave Cross-Lagged Model. Children and Youth Instruction, 71, 101377.
Jääskelä, P., Poikkeus, A.M., Vasalampi, K., Valleala, U.M. & Rasku-Puttonen, H (2016), Assessing agency of university students: validation of the AUS Scale, Studies in Higher Education, 1-19.
Julika, S., & Setiyawati, D (2019), Kecerdasan emosional,stres akademik, dan kesejahteraan subjektif pada mahasiswa. Gadjah Mada Journal of Psychology (GamaJoP), 5(1), 50-59.
Gordeeva, T. O., Sychev, O. A., & Lunkina, M. V (2019), School Well-Being of Elementary School Children: Motivational and Educational Predictors. Psychological Science and Education, 24(3), 32-42.
Karababa, A (2020), The Reciprocal Relationships between School Engagement and Self-Esteem.
Lei, H., Cui, Y., & Zhou, W (2018), Relationships between student engagement and academic achievement: A meta-analysis. Social Behavior and Personality: an international journal, 46(3): 517-528.
Li, Y., & Lerner, R. M (2011), Trajectories of school engagement during adolescence: mplications for grades, depression, delinquency, and substance use. Developmental Psychology, 47, 233–247.
Ling-wang, W., & Yuan Kuo, C (2019), Relationships Among Teachers’ Positive Discipline, Students’ Well-being and Teachers’ Effective Teaching: A Study of Special Education Teachers and Adolescent Students With Learning Disabilities in Taiwan. International Journal of Disability, Development and Education, 66(1), 15-34.
 Mainhard, M.T., Brekelmans, M., Wubbels, T (2010), Coercive and supportive teacher behaviour: Within- and across-lesson associations with the classroom social climate”. Social and Behavioural Sciences, Utrecht University, 1-10.
McDoola,E., Powella, P., Robertsa, J. & Taylor, K (2020), The internet and children’s psychological well-being. Journal of Health Economics, 69, 170-190.
Naderi, KH., Neshatdoost, H, T,. & Talebi, H (2019), The Effect of Self-Regulation Strategies Students: Training on Happiness in Gender  Comparison Positive Research.
Orthner, D. K., Jones-sanpei, H., Akos, P., & Rose, R, A (2013), Improving middle school student engagement Through cereer-relevant instruction in the core curriculum. The Journal Of Educational Research, 106, 27-38.
Pandey, R., Tiwari, G. K., Parihar, P., & Rai, P. K (2019), Positive, not negative, selfcompassion mediates the relationship between self-esteem and wellbeing.Psychology and Psychotherapy: Theory, Research,and Practice, papt.12259.
Park, H., & Lee, K. S (2020), The association of family structure with health behavior, mental health, and perceived academic achievement among adolescents: A 2018 Korean nationally representative survey. BMC Public Health, 2,Article 510.
Reeve, J.M (2009), Understanding Motivation and Emotion (5ed), New York: Wiely. school: High academic buoyancy and supportive class-and school climate as buffers. Learning and Services Review, 105114.
Salmela-Aro, K., Upadyaya, K (2014), School burnout and engagement in the context of demands–resources model. British Journal of Educational Psychology, 84(1), 137-151.
Simon- Morton, B, G., & Chen, R (2009), Peer and Parent influence on school engagement among early adolescents. Journal ofYouth and society, 41, 3-25.
Smith, N. A., Brown, J. L., Tran, T., & Suárez‐Orozco, C (2020), Parents, friends and immigrant youths’ academic engagement: A mediation analysis. International Journal of Psychology, 55(5), 743-753.
Soutter, A.K (2011), What can we learn about wellbeing in school? Journal of Student Wellbeing, 5(1), 1-21.
Steinmayr R, Heyder A, Naumburg C, Michels J and Wirthwein L (2018) ,School-Related and Individual Predictors of Subjective Well-Being and Academic Achievement. Front. Psychol. 9:2631. doi: 10. 3389/fpsyg. 2018. 02631.
Story, L.C (2010), A Study of the Perceived Effects of School Culture on Student Behaviors, Electronic Theses and Dissertations, Paper 2249.
Thuy-vy, T. N., Deci, E. L (2016), Can it be good to set the bar high? The role of motivational regulation in moderating the link from high standards to academic well-being. Learning and Individual Differences, 45, 245-251.
Tiwari, G. K., Pandey, R., Rai, P. K., Pandey, R., Verma,Y., Parihar, P., & Mandal, S. P (2020), Selfcompassion as an intrapersonal resource of perceived positive mental health outcomes: a thematic analysis. Mental Health, Religion Culture, 23(7), 550-569.
Tuominen-Soini H, Salmela-Aro K, Niemivirta M (2012), Achievement Goal Orientations and Academic Well-Being Across the Transition to Upper Secondary Education. Learn Individ Differ; 22 (3):290-305. doi: 10.1016/j.lindif.2012.01.002.
Upadaya, K., Salmela-Aro, K (2013), Development of school engagement in asso- ciation with academic success and well-being in varying social contexts. A re- view of empirical research. European Psychologist, 18(2), 136-147.
Wang, M. T., Willett, J. B., & Eccles, J. S (2011), The assessment of school engagement: Examining dimensionality and measurement invariance by gender and race/ethnicity. Journal of School Psychology, 49, 465-480.
Wang, M., Degol, J. L., Amemiva, J., Parr, A., & Guo, J (2020), Classroom climate and children’s academic and psychological wellbeing: A systematic review and metaanalysis. Developmental Review, 57, 1-21.
Wang, M.T. & Holcombe, R (2010), Adolescents’ Perceptions of School Environment, Engagement, and Academic Achievement in Middle School, American Educational Research Journal, 47(3), 633-662.
Wang, Y., Derakhshan, A., & Zhang, L. J (2021), Researching and practicing positive  sychology in second/foreign language learning and teaching: the past, current status, and future directions. Frontiers in Psychology, 12.
Xing, X., & Gordon, H. R (2021), Mediating effects of school engagement between high school on-time completion and career and technical education. Vocations and Learning, 14(1): 1-21.
دوره 8، شماره 14
سال هشتم، شماره 14، پاییز و زمستان 1401
بهمن 1401
صفحه 186-161
  • تاریخ دریافت: 18 آبان 1401
  • تاریخ بازنگری: 12 دی 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 بهمن 1401