تأثیر آموزش خرد بر استرس شغلی معلمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

روانشناسی تربیتی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر خرد درمانی بر استرس شغلی معلمان ابتدایی شهرستان اسدآباد انجام شد. این مطالعه در چهارچوب پژوهش کاربردی و از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش همه معلمان ابتدایی این شهرستان در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 200 نفر بود که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برنامة مداخله این پژوهش شامل برنامة خرد درمانی بر اساس تکنیک صحنه­های کلیدی زندگی است که شامل یک دوره شش جلسه­ای یک‌ساعته است و طی یک ماه اجرا شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده­ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس یک‌راهه) با کمک نرم‌افزار SPSS22  استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که خرد درمانی باعث کاهش میزان استرس شغلی در معلمان شد (05/0> P). بر اساس یافته­های فرعی پژوهش نیز، خرد درمانی سبب کاهش میزان مؤلفه­های استرس شغلی (نیاز و تقاضا، کنترل، حمایت همکاران، حمایت مدیریتی، روابط، نقش و تغییر) شد (05/0> P). بیشترین میزان این تأثیر بر روی مؤلفه حمایت مدیریتی و کمترین تأثیر بر روی مؤلفه نقش بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of wisdom therapy on teachers job stress

نویسندگان [English]

  • rasool kordnoghabi
  • Maryam Asoudeh
educational psychology, bu ali sina hamedan
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effect of wisdom-therapy on occupational stress of primary school teachers in Asadabad city. This study was conducted in the framework of applied research and semi-experimental with pre-test and post-test design with control group. The statistical population of this study was all primary teachers in the city in the academic year of 1400-1401 with 200 people. The intervention program of this study included wisdom-therapy program based on the technique of key scenes of life which consisted of a six-session one-hour course and was performed over a month. Data were analyzed using descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential statistics (one-way analysis of covariance) using SPSS22 software. The results showed that wisdom-therapy reduced the level of job stress in teachers. Based on sub-findings, wisdom-therapy reduced the components of job stress (demand, control, co-workers' support, management support, relationships, role and change).  The highest rate of this effect was on the component of managerial support and the least effect on role component.

کلیدواژه‌ها [English]

  • wisdom-therapy
  • job stress
  • teachers
آقایی، مرجان (1397)، رابطة سرمایة روان‌شناختی با استرس شغلی و رضایت شغلی معلمان ابتدایی امیدیه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی گچساران.
اکبری، عباس؛ هاشمی، سهیلا؛ و خبازی کناری، مهدی (1395)، بررسی ویژگی­های روان‌سنجی مقیاس خردمندی، پژوهش­نامه روان‌شناسی مثبت، (2) 2، 33- 19.
دروه­ئی، فاطمه (1397)، تأثیر آموزش برنامة تنظیم هیجان متمرکز بر پرورش شفقت بر استرس شغلی و کیفیت زندگی حرفه­ای دانشجویان پرستاری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
راتوس، اسپنسر و نوید، جفری اس (2007)، بهداشت روانی، ترجمه: یحیی سید محمدی (1388)، تهران، نشر ارسباران.
سلمانی­اردانی، محمدعلی؛ شهریاری احمدی، منصوره و دوایی، مهدی (1399)، تعیین ویژگی­های روان‌سنجی پرسش‌نامه سنجش خردمندی دانش­آموزان، فصلنامه سلامت روان کودک، (4)7.
شاه­آبادی­، شادی؛ خرامین، شیرعلی؛ فیروزی، محمدرضا؛ حسینی مطلق، سید امین و ملک­زاده، محمد (1388)، تعیین تأثیر درمان شناختی - رفتاری بر میزان استرس پرستاران شاغل در بیمارستان شهید بهشتی یاسوج، مجله ارمغان دانش، 14، 4، 64-58.
کرد نوقابی، رسول (1400)، خرد درمانی، تهران، نشر فراروان، چاپ اول.
نیکوگفتار، منصوره و سعیدی، محمدتقی (1393)، نقش پیش­بین خردمندی در سلامت عمومی سالمندان، فصلنامه علمی‌پژوهشی، (2)3.
Bradshaw, M. M., DeGennaro, R. M., Coyne, B. M., & Williams, S (2019), Wisdom in Nursing: Assessing the Effectiveness of Teaching Wisdom to Nursing Students.http://3. 138.46.196/bitstream/handle/10755/16965/Bradshaw_96127_PST284_Info.pdf?sequence=2&isAllowed=y.
Christensen, E. W., Bierly, P. E., & Kessler, E. H (2000), Organizational wisdom as a strategic weapon, Strategies and Tactics in Business Management For The New Millennium, 13-37.
Dagget, T., Molla, A., & Belachew, T (2016), Job related stress among nurses working in Jimma Zone public hospitals, South West Ethiopia: a cross sectional study, BMC Nursing, 15(1). https://doi.org/10. 1186/s12912-016-0158-2.
Law, A., & Staudinger, U. M (2016), Eudaimonia and wisdom, In Handbook of eudaimonic well-being. Springer, Cham. 135-146.
Newsome, S, Waldo, M. & Gruszka, C (2012), Mindfulness group work: Preventing stress and increasing Self-Compassion among helping professionals in training, The Journal for Specialists in Group Work, 37(4) 297-311. doi:10.1080/01933922.2012.690832.
Star, K. L (2013), The relationship between self-care practices, burnout, compassion fatigue, and compassion satisfaction among professional counselors and counselors-in-training, Doctoral dissertation, Kent State University.
Stenberg, K., & Maaranen (2020), Promoting practical wisdom in teacher education: a qualitative descriptive study. European Journal of Teacher Education, 1-17. https://doi.org/10.1080/02619768.2020.1860012.
Sternberg, R. J (1998), A balance theory of wisdom, Review of general psychology, 2(4), 347-365. https://doi.org/10.1037/1089-2680.2.4.347.
Sternberg, R. J., & Gluck, J. (Eds.) (2019), The Cambridge handbook of wisdom, Cambridge: Cambridge University Press.
Williams, P. B., Mangelsdorf, H. H., Kontra, C., Nusbaum, H. C., & Hoeckner, B (2016), The relationship between mental and somatic practices and wisdomPloS one, 11(2), e0149369. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0149369.
 
دوره 8، شماره 14
سال هشتم، شماره 14، پاییز و زمستان 1401
بهمن 1401
صفحه 270-253
  • تاریخ دریافت: 29 دی 1401
  • تاریخ بازنگری: 25 فروردین 1402
  • تاریخ پذیرش: 04 اردیبهشت 1402